14-02-2020
In Nederland zuivelland wordt vaak gedacht dat calciumtekorten hier niet voorkomen. Dat is nog maar de vraag. Zeker gezien de trend om meer plantaardig en zuivelvrij te eten. In Delft is een observationele studie gedaan met 1898 vrouwen en mannen (boven 50 jaar) met een botfractuur in de voorgeschiedenis. Slechts 11,3% van de vrouwen en 14,2% van de mannen haalden de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid calcium (1100-1200 mg/dag) geheel uit zuivel. Met calcium uit andere voedingsmiddelen (300-450 mg/dag) erbij opgeteld, kreeg 60,5% van de vrouwen en 59,1% van de mannen dagelijks de aanbevolen hoeveelheid calcium binnen. Dus ongeveer 40% haalde de calciumaanbeveling niet. Dit komt vrijwel overeen met de uitkomsten van Amerikaans cohortonderzoek waarbij 46,8% van de (gezonde) volwassenen een te lage inname van calcium uit voeding heeft.
Dit sluit aan bij een Amerikaans artikel gepubliceerd in het Journal of Nutrition & Food Sciences, waarin het ‘westerse dieet’ en de gevolgen van te weinig calcium werden belicht.
Het westerse dieet verwijst naar een eetpatroon met een hoog gehalte aan verzadigd vet, een grote hoeveelheid bewerkte koolhydraten en een overmaat aan calorieën. Daarnaast kenmerkt het zich door een tekort aan calcium en waarschijnlijk ook aan spoorelementen die met calcium worden geassocieerd. Epidemiologisch onderzoek suggereerde al dat het ontbreken van voldoende calcium in de voeding bijdraagt aan verschillende chronische aandoeningen die al eerder in verband werden gebracht met het westerse dieet. Te denken valt hierbij aan kanker, met name van de lever en de dikke darm, osteoporose en cardiovasculaire en metabole aandoeningen. Dierenstudies leveren hier direct bewijs voor. Het blijkt dat knaagdieren die op een vetrijk, calciumarm dieet worden gezet, aan veel van dezelfde chronische ziekten lijden als de mens. Wanneer de calciuminname wordt verhoogd, blijkt dat de nadelige gevolgen worden beperkt. Hoewel alleen calcium al beschermend werkt, blijkt uit diverse onderzoeken dat calcium in combinatie met extra spoorelementen een nog betere bescherming geeft.
Volgens de hypothese van het onderzoek zou het westerse dieet leiden tot een tekort aan essentiële mineralen en co-factoren die nodig zijn voor een goed mineralen metabolisme. De veronderstelling was dat het westerse dieet net zo schadelijk is voor de gezondheid door het gebrek aan essentiële mineralen als door de samenstelling van het dieet. De studie onderzocht het effect van calciumsuppletie op tumorvorming in de dikke darm bij muizen. Voor deze studie werd een mineraalrijk natuurlijk calciumproduct uit rode alg (Lithothamnium calcareum) gebruikt. In overeenstemming met eerdere bevindingen was er een significante afname te zien van incidentie van tumorvorming in de dikke darm. Ditzelfde gold voor darmpoliepen. De gegevens suggereerden tevens dat calciumsuppletie mogelijk ook van invloed is op tumorprogressie en tumorvorming. Tijdens andere studies bleek vaker leverkanker voor te komen bij mannelijk muizen met een westers dieet. Dit bleek niet zo te zijn bij de groep die gesuppleerd werd met calcium. Dit zou kunnen betekenen dat ook hier suppletie met een mineralenrijk calciumproduct een beschermende werking heeft.
Conclusie
Het onderzoek geeft aan dat voldoende inname van essentiële mineralen inclusief calcium en andere spoorelementen die de heilzame activiteiten van calcium ondersteunen, moeten worden beschouwd als onderdeel van de algemene strategie voor het tegengaan van de negatieve effecten van het westerse dieet.