Maca is een knolgewas (Brassicaceae of Kruisbloemenfamilie) dat onder barre omstandigheden hoog (boven 4000 meter) in het Andesgebergte van Peru groeit. Van oudsher wordt maca(knol) ‘Peruaanse ginseng’ of ‘ginseng uit de Andes’ genoemd, omdat maca naast de hoge voedingswaarde krachtige adaptogene (energie verhogende, stress regulerende, harmoniserende, versterkende, verjongende) eigenschappen bezit. Belangrijke bioactieve inhoudsstoffen in maca (naast essentiële voedingsstoffen en vezels) zijn fytosterolen, lignanen, (aromatische) glucosinolaten, isothiocyanaten en unieke macaënen, macamiden en maca-alkaloïden.
Maca reguleert het (psycho)neuro-endocriene systeem, met gunstige effecten op het stress-systeem (hypothalamus-hypofyse-bijnier-as), de geslachtsklieren (hypothalamus-hypofyse-gonade-as), de alvleesklier en de schildklier (hypothalamus-hypofyse-schildklier-as).
Er zijn twee soorten (species) maca die vaak door elkaar worden gehaald, zelfs in wetenschappelijke publicaties: Lepidium peruvianum Chacón (L. peruvianum) en Lepidium meyenii Walpers (L. meyenii). De planten hebben echter een verschillend uiterlijk en andere fytochemische samenstelling. Lepidium peruvianum Chacón (‘echte’ maca) wordt van oudsher uitsluitend in Peru door de mens geteeld en gebruikt als voedingsmiddel en adaptogeen; Lepidium meyenii Walpers is een wilde macavariant die ook in Bolivia, Paraguay en Argentinië voorkomt.
Lepidium peruvianum Chacón omvat 13 verschillende variëteiten (subspecies), ingedeeld op basis van de kleur van de wortelknol (geel, rood, paars, zwart). Dierstudies hebben aangetoond dat met name zwarte maca de mannelijke, en gele maca de vrouwelijke vruchtbaarheid bevordert, rode maca goedaardige prostaatvergroting remt, rode en zwarte maca het libido verhogen en beschermen tegen osteoporose in de postmenopauze, met name zwarte maca goed is voor de cognitie en rode maca de stemming verbetert. Het is dus belangrijk die variëteiten maca (L. Peruvianum) te gebruiken die het beste passen bij een bepaalde indicatie en doelgroep (mannen, vrouwen).
De wortelknol van Lepidium peruvianum Chacón (L. peruvianum)
De aanbevolen dosis maca is afhankelijk van het specifieke preparaat; volg de aanwijzingen op de verpakking.
Het gebruik van maca is zeer veilig. In Peru consumeren mensen zonder problemen maca (die eerst gedroogd is en daarna gekookt) in hoeveelheden boven 20 gram per dag.
1. Meissner HO et al. Peruvian maca: two scientific names Lepidium Meyenii Walpers and Lepidium Peruvianum Chacon – are they phytochemically-synonymous? Int J Biomed Sci. 2015;11(1):1–15.
2. Meissner HO et al. Hormone-balancing effect of pre-gelatinized organic maca (Lepidium peruvianum Chacon): (II) Physiological and symptomatic responses of early-postmenopausal women to standardized doses of maca in double blind, randomized, placebo-controlled, multi-centre clinical study. Int J Biomed Sci. 2006;2(4):360-74.
3. Meissner HO et al. Hormone-balancing effect of pre-gelatinized organic maca (Lepidium peruvianum Chacon): (III) Clinical responses of early-postmenopausal women to maca in double blind, randomized, placebo-controlled, crossover configuration, outpatient study. Int J Biomed Sci. 2006;2(4):375-94.
4. Meissner HO et al. Use of gelatinized maca (lepidium peruvianum) in early postmenopausal women. Int J Biomed Sci. 2005;1(1):33-45.
5. Meissner HO et al. Therapeutic effects of pre-gelatinized maca (Lepidium peruvianum Chacon) used as a non-hormonal alternative to HRT in perimenopausal women - clinical pilot study. Int J Biomed Sci. 2006;2(2):143-59.
6. Gonzales GF et al. Lepidium meyenii (Maca): a plant from the highlands of Peru--from tradition to science. Forsch Komplementmed. 2009;16(6):373-80.
7. Dording CM et al. A double-blind, randomized, pilot dose-finding study of maca root (L. meyenii) for the management of SSRI-induced sexual dysfunction. CNS Neurosci Ther. 2008;14(3):182-91.
8. Dording CM et al. A double-blind placebo-controlled trial of maca root as treatment for antidepressant-induced sexual dysfunction in women. Evid Based Complement Alternat Med. 2015;2015:949036.
9. Shin BC et al. Maca (L. meyenii) for improving sexual function: a systematic review. BMC Complement Altern Med. 2010;10:44.
10. Gonzales GF et al. Lepidium meyenii (Maca) improved semen parameters in adult men. Asian J Androl 2001;3:301-3.