Mogelijk gemaakt door:

Vitamine B1

Vitamine B1 (thiamine) is als co-enzym essentieel voor de energieproductie uit koolhydraten en ondersteunt daarmee organen die voor hun energieproductie afhankelijk zijn van koolhydraten zoals hersenen, spieren, hart en zenuwen.

B1 ondersteunt een goede werking van het zenuwstelsel onder meer doordat het de prikkeloverdracht tussen de cellen, bijvoorbeeld bij de spieren, kan bevorderen. Daarnaast speelt thiamine een rol bij de vorming van hormonen, eiwitten en enzymen. Thiamine is belangrijk voor het geheugen.

Het wateroplosbare thiamine wordt niet opgeslagen en dient elke dag in voldoende mate aangeboden te worden bij voorkeur door een gevarieerde voeding en anders door middel van een voedingssupplement.

Bronnen

Rijkste bronnen: volkoren granen, varkensvlees. In mindere mate ook in rundvlees, peulvruchten en noten.

Tekenen van een mogelijk tekort

Niet-specifieke klachten zoals vermoeidheid, prikkelbaarheid, verminderde eetlust, gewichtsverlies, slaapstoornissen, buikpijn, geheugenstoornissen; bij ernstig tekort: droge beriberi (perifere neuropathie), natte beriberi (cardiomyopathie, oedeem, melkzuuracidose), syndroom van Wernicke-Korsakov (geheugenverlies, verwardheid, moeite met lopen, oogklachten).

Indicaties

Vitamine B1-tekort (subklinisch tekort, beriberi, perifere neuritis geassocieerd met pellagra, neuritis tijdens zwangerschap, Wernicke-Korsakoff syndroom)
Malabsorptie van thiamine (alcoholisme, levercirrose, maagdarmziekten)
Lage thiamine inname met de voeding (anorexia, braken, alcoholisme, ouderen)
Verhoogde thiaminebehoefte (zwangerschap, hoge koolhydraatinname, stress, zwaar lichamelijk werk, hyperthyroïdie, infecties, diarree, leverziekten, diabetes mellitus, nierdialysepatiënten, ziekte van Crohn, HIV/AIDS)
Cataract (preventie)
Preventie en behandeling van diabetescomplicaties (nefropathie, neuropathie)
Hartfalen (cardiomyopathie)
Neurologische aandoeningen
Vermoeidheid geassocieerd met multiple sclerose, inflammatoire darmziekten, beroerte
Migraine
Lage rugpijn, ischias
Fibromyalgie
Dysmenorroe
Beenkramp tijdens zwangerschap

Contra-indicaties

Overgevoeligheid voor thiamine.

Gebruiksadviezen

Algemene adviesdosering: 100-300 mg/dag
Diabetische nefropathie/neuropathie: 300 mg/dag

* In het algemeen verdient het de voorkeur een vitamine B-complex in te zetten in plaats van afzonderlijke B-vitamines (B-vitamines werken in hoge mate samen). Adviseer daarom bij suppletie met een enkele B-vitamine (in een hoge dosis) tevens een vitamine B-complex (of een multi met B-vitamines).

Interactie

Verschillende medicijnen kunnen de vitamine B1-status verlagen, waaronder antibiotica (zoals sulfa preparaten), diuretica (met name lisdiuretica), anti-epileptica, barbituraten, anticonceptiepil, fenytoïne, indomethacine, digoxine, antacida en fluorouracil. Suppletie van extra vitamine B1 kan gewenst zijn.
Alcohol, cafeïne, roken, rauwe vis, sterk geraffineerde voeding en het volgen van een dieet verhogen de thiaminebehoefte.
Voor de omzetting van thiamine in de actieve vorm is magnesium noodzakelijk. Vitamine C verbetert de thiamine-opname.
Thiamine heeft een vaatverwijdende werking bij mensen met een verhoogde bloedglucosespiegel en kan de werking van vaatverwijdende medicatie bij diabetici versterken.

Veiligheid

De toxiciteit van (oraal ingenomen) thiamine is zeer laag. Thiamine kan in een enkel geval dermatitis en andere overgevoeligheidsreacties veroorzaken.

Literatuur

1. Fattal-Valevski A. Thiamine (vitamin B1). J Evid Based Complem Altern Med. 2011;16(1):12-20.
2. Thiamine. Monograph. Altern Med Rev. 2003;8(1):59-62.
3. Kerns JC et al. Thiamin deficiency in people with obesity. Adv Nutr. 2015;6(2):147-53.
4. Raziel A. Thiamine deficiency after bariatric surgery may lead to Wernicke encephalopathy. Isr Med Assoc J. 2012;14(11):692-4.
5. Wooley JA. Characteristics of thiamin and its relevance to the management of heart failure. Nutr Clin Pract. 2008;23(5):487-93.
6. Isenberg-Grzeda E et al. High rate of thiamine deficiency among inpatients with cancer referred for psychiatric consultation: results of a single site prevalence study. Psychooncology. 2017;26(9):1384-1389.
7. Costantini A et al. High-dose thiamine improves the symptoms of fibromyalgia. BMJ Case Rep. 2013;2013.
8. Costantini A et al. High dose thiamine improves fatigue in multiple sclerosis. BMJ Case Rep. 2013;2013.
9. Faraji H et al. Dietary intake of thiamine in migraine patients and healthy subjects: a case-control study. Clin Nutr Res. 2018;7(1):40-47.
10. Pácal L et al. Evidence for altered thiamine metabolism in diabetes: Is there a potential to oppose gluco- and lipotoxicity by rational supplementation? World J Diabetes. 2014;5(3):288-95.
11. Al-Attas O et al. Metabolic benefits of six-month thiamine supplementation in patients with and without diabetes mellitus type 2. Clin Med Insights Endocrinol Diabetes. 2014;7:1-6.

Terug